نویسنده: دکترمحمدرضا اصلانی (همدان)

 

Anti humour

نوعی تکنیک ساخت فکاهی است که شنونده و یا خواننده فکر می‌کند می‌خواهد موضوع یا مطلبی فکاهی، خنده‌دار و یا طنز را ببیند، گوش دهد و یا بخواند اما بعد از دیدن، شنیدن و یا خواندن در می‌یابد که شوخی در کار نبوده است.
ضد فکاهی از نظر عملکرد شباهت زیادی به وارونه‌سازی دارد چرا که در وارونه‌سازی هم کلمه‌ها و یا جمله‌ها معانی مجازی پیدا می‌کنند و در ضد فکاهی کلمه‌ها و جمله‌ها معنی دقیق خود را دارند و در کل با انتظار مخاطب در تناقض‌اند.
جمله‌های نوشتاری ضدفکاهی معمولاً مانند لطیفه‌ها ترکیبی از دو قسمت نهاد (مقدمه) و لب مطلب است.
شوخی‌های بی‌مزه و خرکی، دست انداختن، شوخی‌های فریب دهنده و بی‌مزه‌گی‌ها ازجمله حالت‌های ضدفکاهی هستند. برای مثال:
- می‌گویند سه موش کور داخل یک کافه قدم می‌زدند، آنها هیچ توجهی به اطرافشان نداشتند!
- چرا سالی از تاب افتاد؟ چون او اصلاً دست نداشت!
- چرا بوقلمون‌ها از عرض جاده می‌گذرند؟ چون به مرخصی می‌روند!
- چراغ مرغ‌ها از عرض جاده رد می‌شوند؟ برای این که برسند به آن طرف.
- مادربزرگ از روی یخ‌های دریاچه به خانه ما می‌آمد و ناگهان یخ شکست. چه مصیبتی! حالا ما باید تمام فصل زمستان را صبر کنیم تا یخ مادر بزرگ آب بشود.

ضیافت دلقک‌ها The Feast of Fools

نوعی نمایش کمدی واره‌ی مذهبی، مربوط به قرون وسطا که در آن کشیش‌هایی که در مرتبه‌ای پایین‌تر قرار داشتند اجازه می‌یافتند کشیشان مرتبه‌ی بالاتر و اوضاع و احوال متداول کلیساها را به تمسخر گیرند. نمایش ضیافت دلقک‌ها جزو عواملی بود که به تدریج شرایط را برای تثبیت کمدی در اواخر قرون وسطا آماده کرد.
منبع مقاله :
مهدوی زادگان، داود؛ (1394)، فقه سیاسی در اسلام رهیافت فقهی در تأسیس دولت اسلامی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ اول